Karakter, kişiliğimizin sonradan kazanımlarımızla ( doğuştan gelmeyen) şekillenen bölümüdür. Aldığımız eğitimler, içinde bulunduğumuz sosyal çevre ve koşullar karakterimizin oluşumunda büyük önem taşır. Bununla birlikte kişinin karakteri yaşam deneyimindeki kendi seçimleri ile şekillenir.
İkinci Dünya Savaşında Nazi Kampında hayatını kaybeden Anne Frank’ın dediği gibi “Anne babalar, çocuklarına doğruları öğretirler, onları doğru yola koyarlar ama çocukların karakterlerini oluşturmaları onların kendi seçimlerinde, kendi ellerindedir.”
Seçim kavramını anlayabilmek için ‘’irade ‘’ üstüne biraz düşünmek gerekir. Bana ilham veren ‘’ özgür irade’’ kavramı açıklamasını Temel Aksoy’dan duymuştum Tam olarak şöyle:
‘’ …Hayatta hepimiz, kendimizi bir yelkenlinin içinde buluyorduk. Yelkenliyi kendimiz seçmiyorduk. Bazılarının yelkenlisi büyük, sağlam ve konforlu; bazılarının ise küçük hatta hasarlı bile olabiliyordu. İçinde bulunduğumuz denizi biz seçmiyorduk, bazılarının denizi fırtınalı, bazılarının süt liman olabiliyordu. Neye sahip olacağımızı biz seçemiyorduk ama hangi imkânlara sahip olursak olalım, yelkenlinin dümeni elimizdeydi. Hayatta pek çok şey, bizim irademiz dışında belirlense de dümeni nereye kıracağımızı kendimiz seçiyorduk. Denizi, rüzgârı, tekneyi değiştiremezdik ve bunları kabul etmek zorundaydık ama dümen bizdeydi. İşte bu dümen, bizim irademizde olan ve bizim hayatımızı belirleyecek en önemli araçtı.’’
Durum aslında bu kadar net ve anlaşılabilir durumda iken pek çok insanın hayatını değiştiremediğini söylemesi, diyetlerde başarısız olması, istediği işi kuramaması, spora hiç başlayamaması, olumsuz davranış ve alışkanlıklarını ısrarla sürdürmeye devam etmesinin sebebi nedir?
İnsanlar, kendilerine acı veren seçimleri bile isteye seçmiş mi oluyorlar? Yoksa zaten bir seçim yaptığının farkında bile olmuyorlar mı?
Yaptığım koçluk görüşmelerinden anladığım kadarıyla kişi hayatının dümeninin elinde olduğunu, edindiği yaşam deneyimleri ile unutmuş durumda gibi. Çünkü insan yaşadıklarından öğrenir. Kişi için sonucu değiştiren ise bu öğrenmenin farkına vararak dümeni tuttuğu gerçeği ile yüzleşmesidir.
Bu yüzleşme anı olmadan hiçbir karar etkin bir şekilde alınıp uygulanamamaktadır.
İnsan, hayat yolunda ilerlerken kendi özgür iradesiyle seçimler yaparak kendi karakterini oluşturur. Helen Keller’in dediği gibi insan kendini güle oynaya geliştirmez. İnsan kendi karakterini oluştururken dener, yanılır, acı çeker.
Eğer isterse farkındalıklı yapacağı ‘’özgür irade ‘’ seçimleri ve alacağı kararlar ile karakterini arzu ettiği yönde şekillendirebilir.
Seçimlerinizin farkında olduğunuz bir yaşam sürmeniz dileğiyle…

Makale Sponsorlu Renkli, parlak ve şık çorap koleksiyonumuzda herkes için bir şeyler bulun. Evinize renk katmak için tek tek veya paket halinde satın alın sock çekmece!

Ayşenur Süer
Team Coaching Kurucusu & Profesyonel Koç ( ICF-PCC)